„ Mamo, nudzę się !” – dlaczego nuda jest ważna w rozwoju dziecka?
Wielu rodziców może odczuwać niepokój, gdy ich dziecko zaczyna się nudzić. Zaczynają wtedy szukać zajęć, podsuwają kolejne zabawki, włączają bajki lub zapisania malucha na dodatkowe zajęcia. Tymczasem nuda nie jest wrogiem. Jest wręcz potrzebna !
Co oznacza nuda u dziecka ?
- To początek kreatywności
Gdy dziecko nie ma gotowego planu dnia , jego mózg zaczyna sam szukać pomysłów:
- „ A może zbuduję zamek z klocków?”
- „Narysuję potwora!”
- „ Zrobię domek dla misiów z pudełka!”
Dzięki nudzie dziecko tworzy własne zabawy, zamiast tylko odtwarzać to, co mu podsuniemy. To doskonałe ćwiczenie wyobraźni, planowania i myślenia przyczynowo – skutkowego.
- Nuda uczy samodzielności
Kiedy przestajemy natychmiast podsuwać rozrywki, dajemy dziecku ważny komunikat : Wierzę, że sobie poradzisz, zobacz, co potrafisz wymyślić samodzielnie.
To wzmacnia poczucie kompetencji i sprawczości – a te elementy są fundamentem budowania zdrowej samooceny.
- Nuda pomaga w regulacji emocji i odpoczynku psychicznym
Dzieci , podobnie jak dorośli potrzebują chwil, w których nic się nie dzieje. Taki czas pomaga uspokoić układ nerwowy, daje przestrzeń na przetrawienie emocji oraz wspiera procesy uczenia się przez integrację przeżyć. W erze nadmiaru bodźców ( światło, dźwięki, ekrany) dziecko może potrzebować właśnie ... ciszy i braku planu.
Jak wspierać dziecko, które się nudzi?
- Zadaj pytanie otwierające?
Zamiast od razu rozwiązywać problem , zapytaj:
„ A na co masz ochotę?”, „ Czego chciałbyś spróbować?” , „ Co robiłeś ostatnio , co Ci się podobało?”
To uruchamia myślenie i pozwala dziecku zacząć szukać odpowiedzi w sobie , a nie na zewnątrz.
- Zachęcaj , ale nie narzucaj
Można zaproponować : „ Jeśli chcesz , możesz coś narysować, albo pobawić się klockami. Ale to tylko pomysły, sam zdecyduj.”
Dziecko dostaje sygnał, że ma wybór, ale także wsparcie, jeśli to potrzebuje. To buduje poczucie bezpieczeństwa i niezależności.
- Nie wypełniaj ciszy od razu
To trudne- wielu rodzicom od razu uruchamia się „ tryb ratowania sytuacji”. Ale jeśli wytrzymamy chwilę dziecko często znajduje własny pomysł , zaczyna coś eksperymentalnie robić , używa nudy jako impulsu do działania.
- Uznaj nudę jako coś normalnego
Nuda nie jest zagrożeniem – jest naturalną częścią życia.
„ Rozumiem, czasem się nudzimy. Ja też tak mam”. To pomaga dziecku zaakceptować ten stan i nie traktować go jako coś „ złego” czy „niewłaściwego”.
- Ogranicz „szybkie wypełniacze” czasu
Ekrany, bajki czy gry mogą odciągnąć dziecko od nudy, ale często:
- Blokują rozwój wyobraźni
- Dostarczają natychmiastowej, ale biernej rozrywki
- Utrudniają później samodzielne planowanie aktywności
Warto ustalić jasne zasady korzystania z technologii i nie używać ich jako do domyślnego rozwiązania na nudę.
Nuda nie oznacza , że dziecku czegoś brakuje. Oznacza, że właśnie zaczyna się proces odkrywania.
Dajmy dzieciom szansę na :
- Twórczość bez instrukcji
- Ciszę bez rozpraszaczy
- Wolność bez narzucania schematów
Bo właśnie wtedy dzieje się rozwój.
Opracowała : Adrianna Nowakowska
Literatura :
Jesper Juul- „Twoje kompetentne dziecko”
Stuart Shanker- „Self-Reg. Jak pomóc dziecku ( i sobie) nie dać się stresowi i żyć pełnią możliwości”